Een lekkere en verantwoord gevulde brooddoos; Tips van de kinderdiëtiste
Hoe stel je een gezonde brooddoos samen? Een brooddoos met een inhoud dat jouw kind de nodige energie geeft om een hele dag lang alert te zijn en lekker te kunnen spelen. We vroegen diëtiste Laura Boccauw naar bruikbare tips:
Laura: Het is fijn wanneer ouders zich de vraag stellen hoe ze best een gezonde gevarieerde brooddoos samenstellen. Dit geeft aan dat ze tijd en aandacht willen besteden aan een gezonde en evenwichtige voeding voor hun kroost. Ik raad elke ouder aan te starten met de aanschaf van een goede brooddoos. Kies voor een brooddoos met verschillende vakjes. Dit daagt je als ouder uit om dagelijks de verschillende vakjes gevuld te krijgen met lekkere gezonde knabbeltjes. Wat dacht je van kersttomaatjes, schijfjes appel of peer of reepjes paprika of komkommer naast de gebruikelijke boterhammetjes in de brooddoos? Je geeft de brooddoos niet alleen extra kleur, je maakt het leegeten van de brooddoos extra aantrekkelijk voor het jonge kind. Ook kan je het kind stimuleren water bij de maaltijd te drinken in plaats van frisdranken en gesuikerde fruitsappen.
Maar het blijft een uitdaging om hiermee elke dag mee aan de slag te gaan, toch?
Laura: Ouders kunnen de kinderen gemakkelijk betrekken bij het maken van de brooddoos. En dat kan al vanaf de eerste schooldag. De kinderen weten immers het best waar ze zin in hebben en wat ze wel en niet lekker vinden. Geef ze meer inspraak bij het vullen van de brooddoos en begeleid hen bij het maken van gezonde keuzes. Dit voorkomt alvast dat de brooddoos halfgevuld terugkomt. Een ander voordeel hiervan is dat ze op een ongedwongen manier inzicht krijgen in wat gezonde voeding betekent en dit nemen ze dan mee als basis voor hun verdere leven.
In een tijd van overaanbod aan informatie kunnen ouders de draad wel eens kwijtraken over wat wel en wat minder gewenst is...
Laura: Dat klopt. Soms komen bezorgde ouders op consultatie met de vraag naar correcte informatie over gezonde voeding. Ze hebben ergens gehoord dat brood (ook aardappelen worden argwanend in de gaten gehouden) niet gewenst zou zijn in een gezond voedingspatroon en dat havermout een betere keuze zou zijn. Maar hun kind lust dit niet en dus ze zijn in de war: wat nu? Ik tracht ouders duidelijk uit te leggen dat er geen wetenschappelijke argumenten zijn om bepaalde voedingsmiddelen volledig uit een dieet te schrappen. Vaak is het zelfs erg onverstandig om dit te doen. Brood is een ideaal voedingsmiddel om dagelijks heel wat nutriënten eenvoudig aan te brengen en het biedt in verhouding weinig calorieën. Ik haal vaak het voorbeeld aan dat om dagelijks de adequate hoeveelheid jodium binnen te krijgen er niet zoveel alternatieven voor brood zijn. Een kind zou al een ruime portie zeewier moet gebruiken om aan de jodiumbehoefte te voldoen. Dit zie ik niet meteen gebeuren. Ook andere mineralen, vitaminen, vezels en essentiële eiwitten worden met een portie brood verschaft.
Het is duidelijk dat brood een belangrijke plaats heeft in een gezond dieet. Wel wordt best de voorkeur gegeven aan bruin of volkorenbrood, belegd met een bescheiden portie broodbeleg. Beleg gaat verder dan confituur, choco of charcuterie. Schijfjes fruit, notenpasta, hummus, guacamole kan perfect ter vervanging. Ouders hebben snel de neiging om beleg bij brood te serveren, want een sneetje brood is toch maar pover. Maar in principe is dat niet dé must. Als dat sneetje met bijvoorbeeld een gekookt eitje, fruit en groentes wordt gecombineerd, is droog brood zeker geen probleem. Zoals ik reeds vertelde is het aan te bevelen om brood te combineren met een portie groente, fruit of zuivelhapje. Ook de portie dient aangepast te zijn aan de leeftijd en grootte van het kind.
Jongeren lopen gemakkelijk de broodjeszaak in en halen snel een belegd broodje. Niet de meest gezonde keuze, lijkt mij. Heb je hiervoor een mogelijke oplossing?
Laura: Het begint bij de ouders natuurlijk. Als de ouders zelf niet de tijd nemen om voor zichzelf een gezonde lunch te bereiden dan zal de jongere dit voorbeeld gemakkelijk overnemen. Maar het begint natuurlijk al veel vroeger in het leven van het kind. Kinderen krijgen soms gemakshalve een lunch mee waarvan de ouders weten dat ze deze volledig zullen opeten. Denk maar aan de vette hap als: croissant, worstenbroodje, stukje pizza. Vette voedingsmiddelen worden vaak als lekkerder gepercipieerd en worden enthousiast door het kind gegeten. Dit stelt de ouders -onterecht- gerust. Achteraf is het echter moeilijk om het inmiddels opgegroeid kind te overtuigen van het belang van een gezonde voeding...
Vandaar dat ik het belangrijk vind dat er voldoende aandacht besteed wordt aan het samenstellen van een gezonde brooddoos wanneer ze nog in op de basisschool zitten. Leerkrachten en andere begeleiders zouden hierin een belangrijke rol kunnen spelen. Wanneer opgemerkt wordt dat bepaalde kinderen systematisch een ongezonde eenzijdige lunch meekrijgen kan dit best met de ouders besproken worden. Ideaal zou zijn dat de hulp van een professional ingeroepen wordt om in kleine groepjes praktische informatie te geven over het belang van een gezonde gevarieerde voeding met de nadruk op de eenvoud en snelheid van het bereiden ervan. Ook samen met de ouders concreet uitzoeken wat het best bij hen past, lijkt mij een zinvolle methode. Dit is ook één van mijn doelstellingen om met kleine groepjes ouders en kinderen in de toekomst te werken rond gezonde voeding.